Stopa bezrobocia - definicja, jak ją obliczyć? Bezrobocie w Polsce

Stopa bezrobociaW celu badania i mierzenia zjawiska bezrobocia występującego w konkretnym państwie, wykorzystywana jest wielkość statystyczna, którą określa się mianem stopy bezrobocia. Ma ona bezpośredni wpływ na tempo rozwoju gospodarczego.

Definicja pojęcia

Stopa bezrobocia to stosunek liczby osób pozostających bez pracy do ogólnej liczby osób aktywnych zawodowo. Przez to określenie rozumie się obywateli danego państwa w wieku produkcyjnym, którzy albo pracują albo poszukują pracy. Uzyskana wartość podawana jest w procentach.

Wyznaczenie stopy bezrobocia jest utrudnione ze względu na występowanie różnych definicji "bezrobotnego".  Największej krytyce poddawane jest określenie, według którego osobą bezrobotną jest obywatel, który został zarejestrowany we właściwym dla swojego miejsca zamieszkania urzędzie pracy. Definicja ta jest narażona na nieścisłości związane z faktem, iż występują osoby, które poszukują zatrudnienia poza urzędami - oni w tym przypadku nie są liczeni.

Dlatego też zdecydowanie bardziej wiarygodna jest definicja skonstruowana przez Międzynarodową Organizację Pracy. Według niej, do bezrobotnych zalicza się osoby, które skończyły 15 lat, nie pracują ani nie przyuczają się do zawodu, są zdolne do podjęcia pracy i aktywnie jej poszukują.

Jak obliczyć stopę bezrobocia - wzór

Bez względu na przyjętą definicję osoby bezrobotnej, stopa obliczana jest poprzez użycie poniższego wzoru

b =  B/Sr* 100%

Symbol B określa bezrobotnych (zgodnie z jedną z przyjętych definicji), natomiast Sr oznacza sumę ludności aktywnej zawodowo. Uzyskany wynik mnożony jest przez 100%, ponieważ stopa bezrobocia podawana jest w procentach.

Wpływ stopy bezrobocia na gospodarkę państwa

Jej wartość wpływa na stan gospodarki kraju. Gdy znajduje się bowiem na stosunkowo niskim poziomie, notowany jest wzrost gospodarczy. Związany jest on przede wszystkim z wysokim Produktem Krajowym Brutto (PKB), który ma wpływ między innymi na poziom zamożności obywateli.

Wysoka stopa bezrobocia dotyczy natomiast sytuacji zgoła odmiennej. Prowadzi ona bowiem do stopniowego zubażania społeczeństwa, spadku konsumpcji oraz zahamowania rozwoju gospodarczego. Może być związana także ze wzrostem inflacji (poziomu cen), co z kolei łączy się ze spadkiem wartości produkowanego w kraju pieniądza. Pojęcia stopy bezrobocia i wzrostu gospodarczego są więc nierozerwalnie ze sobą związane.

Sposoby ograniczania stopy bezrobocia

W związku ze ścisłą korelacją stopy bezrobocia ze stanem gospodarki państwa, zadaniem rządu jest realizacja działań związanych z jej obniżeniem i utrzymywaniem na względnie niskim poziomie. W ich skład wchodzi między innymi:

  • aktywne wsparcie dla przedsiębiorstw - mowa przede wszystkim o upraszczaniu procedur związanych z zakładaniem działalności gospodarczej, a także wprowadzaniu subwencji i ulg podatkowych,
  • niskie obciążenia podatkowe i składkowe - przekładają się na obniżenie kosztów, jakie pracodawca ponosi za zatrudnianych przez siebie pracowników. Obniżanie tych obciążeń może więc stymulować zatrudnienie,
  • ułatwianie procesów związanych z przekwalifikowaniem zawodowym,
  • aktywizacja wykluczonych grup społecznych - chodzi głównie o osoby starsze,
  • poprawa funkcjonowania biur zatrudnienia,
  • organizacja szkoleń dla bezrobotnych oraz realizacja robót publicznych.

Aktualne dane - stopa bezrobocia w Polsce

Główny Urząd Statystyczny, który zajmuje się liczeniem stopy bezrobocia w Polsce, przyjmuje definicję osoby bezrobotnej zaproponowaną przez Międzynarodową Organizacją Pracy. Według tej metodologii, stopa bezrobocia w grudniu 2016 roku osiągnęła poziom 8,30%, co jest równoznaczne ze wzrostem o 0,10 punktów procentowych w porównaniu z listopadem ubiegłego roku, kiedy odnotowano 8,20% - była to najniższa wartość od maja 1991 roku, kiedy stopa bezrobocia osiągnęła poziom 7,70%.

GUS swoje rachunki prowadzi od stycznia 1990 roku. W tamtym okresie wyliczono także najniższą stopę bezrobocia (poniżej 1%). Najwyższą wartość wskaźnik ten osiągnął natomiast w lutym 2003 roku - 20,70%.

Komentarze